Tulipomania

Dzisiaj poznacie wiele ciekawostek na temat tulipanów. Porozmawiamy o tajemniczych leśnych tulipanach i kryminalno-gastronomicznej zagwozdce, poruszymy temat tulipomanii, a także poznamy choroby tych roślin, takie jak wirus pstrości.

TULIPOMANIA

Określenie do używania do zjawiska panującego w XVII wiecznej Holandii, wiążącego się z ogromnym wzrostem cen cebulek tych kwiatów oraz niebywałą modą na ich posiadanie i nie tylko...

Moim zdaniem słowo tulipomania, możemy używać również w stosunku do Polski. Czy was również, nie zaskakuje już widok, podczas każdej wiosny, ogromnych ilości kwitnących tulipanów przed domem każdej Polki, czy też Polaka.

Czy mnie również dopadła tulipomania?

Oczywiście, że tak. Zaraziła mnie tym przede wszystkim moja babcia, a także mama. Jakie kwiaty lubię najbardziej podczas wiosny? Odpowiedź jest prosta, tulipany! Nie lubię dostawać bukietów róż, ale za to kocham tulipany. Co najczęściej wręczam mojej mamie z okazji Dnia Mamy - tulipanki. Jakie kwiaty do wazonu kupuję najczęściej w Biedronce? Tak, zgadliście, są to tulipany...

Tak na marginesie, moja pierwsza bajka Kamishibai, którą przedstawiłam na swoich pierwszych w życiu zajęciach w przedszkolu, również dotyczyła tulipana.😅

Zakochała się w bajce "O żółtym tulipanie". Na zawsze pozostanie w mojej pamięci, zachęcam Was do jej przeczytania. 💛
                                                   Źródło: Archiwum własne

Ilustracje, które wykonałam na potrzeby prezentacji tej oto bajki.

     
 
                            Źródło: Archiwum własne


Czy zatem mogłabym być ekspertem w dziedzinie tulipanów?

Hmm, myślę że po jednym z ostatnich wykładów, znacznie mnie to do tego przybliżyło.

Od czego to wszystko się zaczęło...

Kryminalno-gastronomiczna tajemnica leśnych tulipanów z Drogosz

Na jednych z ostatnich zajęć profesor przedstawił nam książkę Edawrda Martuszewskiego "Coś z życia, które minęło". Okazało się, że można tam odnaleźć bardzo ciekawy fragment dotyczący przepisu na sok z leśnych tulipanów. Oprócz tego przepisu, może w niej znaleźć przepis na zupę z warzuchy, czy też ocet brzozowy.

Notatki należały do kucharza, który służył u Dönhoffów - Dennhoffów w Drogoszach pod Kętrzynem, były zapisane w aktach administracyjnych junkierskiej rodziny Finckensteinów. Z zapisku możemy wywnioskować, że leśne tulipany były w pełni jadalne, a nawet mogły mieć właściwości lecznicze.

                                                          Źródło: Archiwum własne

Tak właściwie to zacznijmy od konkretów...

Co to są leśne tulipany?


                                   Źródło: Google Grafika


Tulipan dziki zwany także leśnym tulipanem jest gatunkiem wieloletnim z rodziny liliowatych.

Gdzie możemy je spotkać?

Tulipan dziki występuje w całej Europie i północnej Afryce oraz Turcji. W naszym kraju są prawdopodobnie pewnego rodzaju uciekinierami z przydomowych ogrodów. Możemy spotkać je dziko rosnące przede wszystkim na terenie Śląska oraz u północno-zachodniego podnóża Tatr. Tulipan dziki rośnie również na łąkach, zaroślach i jak sama nazwa wskazuje w właśnie w lasach. Dziko rosnące tulipany leśne są niestety zagrożone wyginięciem.

Trujące tulipany

Moim największym osobistym zaskoczeniem jakiego doznałam na zajęciach była informacja, że tulipany mają działanie toksyczne. Tulipany działają trująco na konie, bydło, muły. Udowodniono to, gdy po zjedzeniu przez zwierzęta roślin rosnących w celach dekoracyjnych w przydomowych ogrodach, po upływie 1-2 godzin, można było zauważyć u nich objawy zatrucia. Niestety występowały również przypadki śmiertelne. Hmm, ciekawe czy kucharz z Drogosz o tym wiedział?

Spacerując wśród roślin mojego ogrodu, przyglądałam się pięknemu czerwonemu okazowi tulipana ogrodowego, który niczym król, przyglądał się z góry innym kwiatom. Był najdorodniejszy, najciekawszy, najpiękniejszy.


                                                Źródło: Archiwum własne

Któż by pomyślał, że cały zawiera w sobie trujący alkoid, zwany tulipiną. Tulipina działa toksycznie na rdzeń przedłużony oraz zakończenie nerwów czuciowych, a także pobudzająco na wydzielanie gruczołów. Dodatkowo wywołuje on ciężkie uszkodzenia serca.

Wirus pstrości tulipana

Wirus ten wywołuje zmiany w zabarwieniu liści i kwiatów. Na liściach możemy zauważyć wtedy mozaikę, chlorotyczne smugi i plamy oraz srebrzyste linie. Na kwiatach czerwonych i różowych występują różnobarwne plamy i smugi. Jest to najpowszechniejsza z wirusowych chorób tulipanów. Została opisana już w XVI wieku w Holandii. Nie znano wówczas jednak przyczyn jej powstawania.


Źródło: Google Grafika
Źródło: Google Grafika